Σπίτι-Μουσείο Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
Είναι το σπίτι όπου ο μεγάλος συγγραφέας πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του αλλά και άφησε την τελευταία του πνοή. Βρίσκεται στο κέντρο της Σκιάθου και είναι ένα από τα παλιά αρχοντικά του νησιού, ντόπιας αρχιτεκτονικής. Είναι κτίσμα του 1860 περίπου 75 τ.μ. και ζούσε σε αυτό όλη η οικογένεια του Παπαδιαμάντη . Ο πατέρας του Εμμανουήλ με την μητέρα του Γκιουλώ (Αγγελικώ) και τα 5 παιδιά τους (3 κορίτσια και 2 αγόρια).
Στον επάνω όροφο υπάρχουν τρία δωμάτια όπου ήταν οι κατοικήσιμοι χώροι, και έξω στο ημίκλειστο μπαλκόνι (χαγιάτι) ήταν το καλοκαιρινό κουζινάκι του σπιτιού εκεί όπου σήμερα είναι η κύρια είσοδος από την πλατεία Παπαδιαμάντη. Τα περισσότερα αντικείμενα, έπιπλα και ρούχα τα έχουν χαρίσει στο μουσείο απόγονοι του κυρ-Αλέξανδρου κυρίως τα ανίψια του.
Μπαίνοντας αριστερά στο χωλ υπάρχει το εικονοστάσι, το καντηλάκι και το θυμιατό θυμίζοντας μας την θρησκευτική ευλάβεια που είχε η οικογένεια. Δεξιά βρίσκεται το δωματιάκι του συγγραφέα που
κοιμόταν όταν επέστρεφε από την Αθήνα. Στην μέση βρίσκεται το σαλόνι, ε τον πανέμορφο Σκιαθίτικο καναπέ και το μικρό γραφείο του Παπαδιαμάντη όπου ακριβώς από πάνω του, στο τοίχο είναι οι φωτογραφίες των γονιών του και μέσα σε μία προθήκη φυλάσσονται τα προσωπικά του αντικείμενα όπως η πέννα του, ε την οποία έγραψε τα 180 διηγήματα, το μελανοδοχείο, το ψαλτήρι και πολλές φωτοτυπίες χειρόγραφων του. Το σπίτι διαρρήχθηκε δυστυχώς από ιερόσυλους και εκλάπησαν 4 προσωπικά του αντικείμενα ( το αμμοδοχείο, η σφραγίδα του, το κομπολόι του και η καπνοσακούλα).
Το τελευταίο δωμάτιο ήταν το καθιστικό που είχε τζάκι, καναπέδες κρεβάτια, το σοφρά (τραπέζι φαγητού), ένα μπαούλο και ένα εντοιχισμένο ντουλάπι με διακοσμητικά αντικείμενα). Σε αυτό το δωμάτιο στα αριστερά στις 2 προς 3 Ιανουαρίου το 1911 άφησε την τελευταία του πνοή ο κυρ-Αλέξανδρος κατάκοιτος από γρίπη και πνευμονία.
Μία εσωτερική ξύλινη σκάλα οδηγεί στην αυλή και στο ισόγειο του σπιτιού, το οποίο χρησιμοποιούνταν σαν αποθήκη όπου το 2001 με τις απαραίτητες εργασίες διαμορφώθηκε και λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος-βιβλιοπωλείο με σκοπό να γνωρίσουν καλύτερα οι επισκέπτες το έργο του Σκιαθίτη συγγραφέα. Από την μία πλευρά είναι το εκθεσιακό τμήμα και βιβλιοθήκη, όπου εκτίθενται βιβλία, παλιές εκδόσεις έργων του Παπαδιαμάντη, αφίσες και φωτογραφικό υλικό. Σε μία ειδική προθήκη παρουσιάζονται τα βιβλία με τα μεταφρασμένα έργα του συγγραφέα ανά τον κόσμο. Στην άλλη πλευρά, στο εμπορικό τμήμα διατίθενται όλες οι νέες εκδόσεις έργων του, καρτ-ποστάλ, φωτογραφίες του Μουσείου κ.λ.π. Επίσης συντηρήθηκε η μικρή πετροστρωμένη αυλή, φυτεύτηκε η παλιά λεμονιά και γέμισε με γλάστρες βασιλικού, μαντζουράνας και άλλων λουλουδιών θυμίζοντας πως ήταν τότε.
Μετά το θάνατο του συγγραφέα, το σπίτι συνέχισε να κατοικείται από την οικογένεια και συγκεκριμένα από τις τρεις ανύπαντρες αδελφές του Αλ. Παπαδιαμάντη έως το 1936, για να πουληθεί από τους κληρονόμους το 1940 σε δύο ιδιώτες Σκιαθίτες και στη συνέχεια να απαλλοτριωθεί το 1954 από το Δήμο Σκιάθου και να διασωθεί. Το 1965 κρίθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Η χρήση του Μουσείου παραχωρήθηκε το 1993 στη Δημοτική Επιχείρηση “Αναπτυξιακή Σκιάθου”.
Το σπίτι-Μουσείο δέχεται περίπου 25.000 επισκέπτες από όλο τον κόσμο και θα μας θυμίζει σε όλους και στις επόμενες γενιές τον αγαπημένο Σκιαθίτη Κοσμοκαλόγερο Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
